Là người đã có nhiều năm gắn bó với sự nghiệp văn hóa, đồng thời là nhà quản lý, ông Phạm Bá Khiêm – Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch, ủy viên Thường trực Ban chỉ đạo phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” tỉnh đã dành thời gian cho phóng viên Báo Phú Thọ để cùng sẻ chia, trao đổi những nội dung xoay quanh phong trào có ý nghĩa xã hội lớn này – một lĩnh vực mà ông luôn tâm huyết và gắn bó…
– Thưa ông, ngược dòng thời gian, cách đây 15 năm phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” đã chính thức đi vào cuộc sống. Là “người trong cuộc”, ông có thể tâm sự đôi điều về công tác triển khai thực hiện phong trào này?
– Trong những năm qua, thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” và cuộc vận động “Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, mừng thọ và lễ hội”, cơ quan thường trực và các sở, ban, ngành, đoàn thể thành viên Ban chỉ đạo đã trực tiếp chỉ đạo, xây dựng kế hoạch, hướng dẫn tổ chức thực hiện phong trào, cuộc vận động đến các đơn vị, hội viên, đoàn viên thuộc phạm vi quản lý.
Công tác kiểm tra, đôn đốc thực hiện các nội dung của phong trào được duy trì thường xuyên. Thông qua phân công, phân nhiệm cụ thể đã gắn trách nhiệm của các thành viên Ban chỉ đạo với phong trào của từng địa phương, đơn vị, qua đó tạo sự phối hợp, thống nhất trong chỉ đạo, tạo điều kiện để phong trào được triển khai sâu rộng trên địa bàn tỉnh. 13/13 huyện, thành, thị đã thành lập Ban chỉ đạo phong trào, tích cực, chủ động tham mưu cho cấp ủy Đảng, chính quyền cùng cấp ban hành các nghị quyết chuyên đề và kế hoạch tổ chức thực hiện, đưa các chỉ tiêu xây dựng đời sống văn hóa vào nghị quyết và kế hoạch phát triển kinh tế – xã hội hàng năm.
Công tác tuyên truyền, vận động đã được tập trung đẩy mạnh và luôn đi trước một bước, tạo sự đồng thuận, thống nhất cao trong toàn xã hội. Không chỉ vậy, việc thực hiện tốt quy chế dân chủ ở cơ sở và sự phối hợp đồng bộ, chặt chẽ giữa các cấp, các ngành của tỉnh, huyện, xã đã tạo ra sức mạnh tổng hợp và môi trường thuận lợi để triển khai phong trào hợp ý Đảng, lòng dân. Ngoài ra, việc đẩy mạnh công tác xã hội hóa, huy động các nguồn lực xã hội cũng là điều kiện cần cho phát triển, nhân rộng phong trào, đặc biệt là khơi dậy sức mạnh nội sinh của cộng đồng, tranh thủ sự ủng hộ, giúp đỡ của người dân về trí tuệ, kinh nghiệm, vật chất, phát huy vai trò của nhân dân với tư cách là chủ thể sáng tạo trong các hoạt động của phong trào…
– Đến nay, có thể thấy, phong trào không chỉ phát triển về bề rộng mà ngày càng đi vào chiều sâu. Là người làm công tác quản lý Nhà nước về văn hóa, trực tiếp tham gia chỉ đạo phong trào, ông thấy điều này được thể hiện như thế nào?
– Trước hết, có thể khẳng định rằng, phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” sau khi được triển khai sâu rộng trên địa bàn tỉnh đã có tác động tích cực, góp phần tạo sự ổn định chính trị, xây dựng đời sống văn hóa, tinh thần lành mạnh, phát huy được nhiều nguồn lực thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội theo hướng bền vững. Điểm nổi bật của phong trào là đã tạo ra hiệu ứng xã hội tích cực, thấm sâu vào đời sống cộng đồng, trở thành nếp sống văn hóa mới của mỗi gia đình, khu dân cư, các cơ quan, đơn vị và đại bộ phận các tầng lớp nhân dân. Phong trào đã tạo được sự đồng thuận, thống nhất cao trong xã hội, có sự chung tay, góp sức, vào cuộc của các cấp ủy Đảng, chính quyền, đoàn thể, các tổ chức chính trị – xã hội và đông đảo quần chúng nhân dân, mang lại hiệu quả thiết thực trong đời sống.
Phong trào thực sự trở thành nền tảng tinh thần, vừa là mục tiêu, vừa là động lực để phát triển kinh tế – xã hội, thể hiện sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, tạo ra một phong trào thi đua sôi nổi, sâu rộng trong nhân dân, là pháo đài vững chắc trong việc giữ gìn, phát huy bản sắc văn hóa và các giá trị đạo đức tốt đẹp của dân tộc; ngăn chặn, đẩy lùi các tệ nạn xã hội, các hiện tượng vì động cơ vụ lợi, vì mục đích thương mại, phô trương hình thức, các hủ tục lạc hậu, mê tín dị đoan trong việc cưới, việc tang, lễ hội, mừng thọ…
Cùng với sự vào cuộc tích cực của đông đảo quần chúng nhân dân là sự đóng góp rất lớn của MTTQ các cấp, đặc biệt trong triển khai thực hiện phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” nay là “Toàn dân đoàn kết xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh”. Các tổ chức chính trị, xã hội cũng luôn tích cực đi đầu trong vận động cán bộ, hội viên, đoàn viên của tổ chức mình tích cực tham gia phong trào có hiệu quả.
– Hiện nay 100% khu dân cư trên địa bàn tỉnh đã xây dựng được nhà văn hóa, điều đó thể hiện sức lan tỏa và hiệu ứng tích cực của phương châm “Nhà nước và nhân dân cùng làm”. Vậy ông đánh giá như thế nào về công tác xã hội hóa, huy động nguồn lực để xây dựng đời sống văn hóa, đặc biệt là xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao ở cơ sở?
– Có thể thấy, bên cạnh sự quan tâm đầu tư của Nhà nước thì nguồn lực để thực hiện phong trào cũng bắt nguồn từ việc đẩy mạnh công tác xã hội hóa, tuy nhiên, xã hội hóa ở đây không có nghĩa là khoán trắng và cũng không có nghĩa cứ đóng góp, ủng hộ thì có thể làm tùy ý mà xã hội hóa phải có sự vận động, định hướng, quản lý và phối hợp tổ chức thực hiện.
Qua quá trình triển khai thực hiện phong trào cho thấy, công tác xã hội hóa, huy động các nguồn lực xã hội để xây dựng đời sống văn hóa ở tỉnh ta được tiến hành khá bài bản và hiệu quả. Do làm tốt công tác tuyên truyền, vận động nên người dân hiểu và rất ủng hộ Nhà nước xây dựng các công trình công cộng như hiến đất làm đường giao thông nông thôn, xây dựng nhà văn hóa, khu luyện tập thể dục thể thao. Không chỉ bản thân tham gia ủng hộ mà còn tích cực vận động anh em, bạn bè, người thân cùng chung tay ủng hộ sức người, sức của để xây dựng thiết chế, phát triển phong trào theo hướng bền vững. Với sự ủng hộ của các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị, nhà tài trợ, hảo tâm, đặc biệt là đông đảo quần chúng nhân dân nên thời gian qua, việc xây dựng các thiết chế văn hóa, thể thao bằng nguồn lực huy động xã hội hóa đã lên đến hàng trăm tỉ đồng. Từ đó, 100% khu dân cư trên địa bàn tỉnh có nhà văn hóa và sân luyện tập thể dục thể thao. Bằng sự chung tay của toàn xã hội, phong trào văn hóa văn nghệ, thể dục thể thao đã và đang được phát triển mạnh mẽ ở hầu khắp các địa phương, ban, ngành, đoàn thể của tỉnh.
Bên cạnh đó, trong quá trình thực hiện các tiêu chí của phong trào, các khu dân cư, tổ dân phố đã tập trung giúp nhau giảm hộ nghèo, phát triển kinh tế bền vững. Cuộc vận động “Ngày vì người nghèo” đã trở thành hoạt động thường xuyên và thu được nhiều kết quả. Từ nguồn quỹ này đã kịp thời hỗ trợ gần 153 tỷ đồng cho trên hàng chục ngàn hộ nghèo để xây dựng và sửa chữa nhà ở, duy trì và phát triển sản xuất và để các em học sinh nghèo có thêm điều kiện yên tâm học tập, trên 3 tỷ đồng được dùng để thăm hỏi, tặng quà mẹ Việt Nam anh hùng, gia đình thương binh, liệt sỹ, thân nhân cán bộ, chiến sỹ đang làm nhiệm vụ tại các vùng biển đảo tiền tiêu của Tổ quốc…
– Dưới góc độ người làm công tác quản lý văn hóa, trực tiếp tham gia chỉ đạo phong trào, ông có thể nêu những kinh nghiệm được rút ra trong quá trình triển khai thực hiện?
– Từ thực tiễn triển khai thực hiện phong trào cho thấy, sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy đảng, chính quyền chính là điều kiện tiên quyết, là yếu tố chủ đạo, quyết định cho sự phát triển bền vững của phong trào trong đời sống cộng đồng. Thứ hai là hoạt động trách nhiệm, nhiệt tình của từng thành viên BCĐ các cấp, có sự phân công rõ trách nhiệm, công việc của từng ngành, từng cấp, từng thành viên, tránh được sự chồng chéo trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo; thực hiện tốt xã hội hóa, huy động và phát huy sức mạnh nội sinh của các địa phương, dân tộc là khâu then chốt thực hiện thắng lợi phong trào. Thứ ba là cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư” gắn với chương trình xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh đã được Ủy ban Mặt trận tổ quốc chủ trì, phối hợp với chính quyền và các ngành thành viên tập trung chỉ đạo, phối hợp thực hiện đã tạo ra môi trường thuận lợi triển khai thực hiện phong trào và cuộc vận động. Cuối cùng là sự vào cuộc tích cực của cả hệ thống chính trị, sự đồng thuận, ủng hộ, tích cực hưởng ứng thực hiện của nhân dân là tổng hòa các yếu tố quyết định thành công của phong trào. Đúng là “Dễ trăm lần không dân cũng chịu/ Khó vạn lần dân liệu cũng xong”.
– Xin cảm ơn ông!
(Theo Báo Phú Thọ)
"Xây dựng đời sống văn hóa phải chú trọng khơi dậy sức mạnh nội sinh của cộng đồng…"
Các bị cáo tại phiên tòa xét xử.
